У пошуках прытулку: Як цяпер складаецца сітуацыя з мігрантамі на тэрыторыі Беларусі?
Мы ўжо пісалі, што на днях адбылося адкрыццё сёмай Міжнароднай школы па падрыхтоўцы да рэагавання на надзвычайныя сітуацыі Беларускага таварыства Чырвонага Крыжа. Адным з цэнтральных тэарэтычных мерапрыемстваў стала прэс-канферэнцыя, прысвечаная сучасным міграцыйным выклікам, а таксама вопыту ўзаемадзеяння дзяржаўных, міжнародных і грамадскіх структур у гэтым няпростым аспекце.
Склад спікераў атрымаўся сапраўды насычаны. З боку ўлады ў мерапрыемстве прынялі ўдзел Міністр інфармацыі Аляксандр Карлюкевіч, старшыня Пастаяннай камісіі па нацыянальнай бяспецы Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Валянцін Міхневіч. Тут жа – вядучыя дзеячы Чырвонага Крыжа, напрыклад – генеральны сакратар БТЧК Вольга Мычко. Не абышлося і без прадстаўнікоў структур ААН, МУС, МНС, Міжнароднай арганізацыі па міграцыі і іншых.
Як адзначыла Вольга Мычко, большасць пытанняў, звязаных з міграцыяй, і адпаведны ўклад Чырвонага Крыжа сфарміраваліся ў 2014 годзе, калі павялічыўся паток вымушаных перасяленцаў з Украіны. Каля 160 тысяч украінцаў былі перамешчаныя на тэрыторыю Беларусі – але гэта не азначае, што ўсе яны засталіся, многія прыязджалі і пакідалі нашу краіну, растлумачыла генеральны сакратар.
«Каля 2400 сем'яў патрапілі ў фокус гледжання Беларускага таварыства Чырвонага Крыжа, – паведаміла Вольга Мычко. – Не ўсе тыя, хто прыехаў у рэспубліку, мелі патрэбу ў пастаяннай або часовай падтрымцы, але гэтая работа была праведзена».
Кіраўнік Прадстаўніцтва Упраўлення Вярхоўнага камісара ААН па справах бежанцаў у Беларусі Жан-Іў Бушардзі нагадаў прысутным, што на працягу апошніх дваццаці гадоў тысячы бежанцаў прыехалі ў Беларусь у пошуках прытулку. У выніку крызіснай сітуацыі ва Украіне крыху больш за тры тысячы грамадзян, якія прыехалі адтуль у Беларусь, звярнуліся з просьбай надаць ім статус бежанца і дадатковую абарону. Калі браць адлік ад 2014 года, то з той жа мэтай у беларускае Прадстаўніцтва звярнулася каля 240 грамадзян Сірыі і крыху больш за 100 грамадзян Афганістана.
«Калі казаць пра статыстыку за першае паўгоддзе бягучага года, то каля 460 замежнікаў звярнулася па прыстанішча ў Беларусі, – сказаў Жан-Іў Бушардзі. – Большасць з іх – гэта грамадзяне Украіны, Сірыі і Узбекістана. У дадатак да гэтага, калі казаць пра асобы, якія ўваходзяць у кампетэнцыю Прадстаўніцтва, у Беларусі налічваецца каля шасці тысяч чалавек без грамадзянства. Такім чынам, калі скласці ўсе катэгорыі асоб, якія знаходзяцца ў нашай кампетэнцыі, то іх колькасць ледзь перавысіць дзевяць тысяч. З улікам усяго вышэйсказанага відавочным з'яўляецца той факт, што рэакцыя на надзвычайныя сітуацыі – гэта комплексны працэс, і эфектыўная работа ў гэтай сувязі немагчымая без сумесных, узгодненых намаганняў з боку ўрада і розных арганізацый».
На мерапрыемстве закранулі і такую важную тэму, як гвалт у адносінах да жанчын, дзяцей і бежанцаў. Як расказала намеснік прадстаўніка Фонду ААН у галіне народанасельніцтва ў Беларусі Алена Касько, па статыстыцы 35 % жанчын сутыкаліся альбо з бытавым гвалтам з боку свайго партнёра, альбо з гвалтам з боку незнаёмага чалавека. «Можна меркаваць, што ў надзвычайнай сітуацыі – напрыклад, у выпадку вымушанай міграцыі, тэхнагеннай катастрофы – вышэйназваныя групы стануць ахвярамі гвалту ў яшчэ большай меры верагоднасці», – падкрэсліла спецыяліст.
Па агульным меркаванні ўдзельнікаў прэс-канферэнцыі, каб маштаб агучаных тэм не станавіўся большы, неабходная пастаянная падрыхтоўка па гэтых пытаннях, чым і займаюцца ў сёмай Міжнароднай школе. Адпрацоўка механізмаў узаемадзеяння ў выпадку масавага перасялення або міграцыі паміж валанцёрамі, нацыянальнымі таварыствамі Чырвонага Крыжа і Чырвонага Паўмесяца з арганізацыямі розных дзяржаў – несумненна, адзін з дзейсных спосабаў вырашэння гэтых праблем.
Уладзіслаў Лукашэвіч, «Звязда», 27 ліпеня 2017 г.