Што патрэбна, каб стаць сурагатнай маці ў Беларусі – прававыя і арганізацыйныя асновы
Мы з мужам вельмі хочам дзіця, аднак я ніяк не магу зацяжарыць. Мая сяброўка выхоўвае дачку адна. Муж ніяк матэрыяльна ёй не дапамагае, а на ўтрыманне дзіцяці вельмі патрэбныя грошы. Сяброўка гатовая вынасіць і нарадзіць нам малое. Скажыце, ці можа яна стаць сурагатнай маці? Святлана, г. Мазыр.
На пытанне адказвае Кацярына РЫНЕЙСКАЯ, галоўны спецыяліст упраўлення прававога рэгулявання сацыяльнай дзейнасці дзяржавы галоўнага ўпраўлення норматворчай дзейнасці ў сферы дзяржаўнага будаўніцтва Міністэрства юстыцыі Беларусі:
– Перш за ўсё адзначу, што паслугай сурагатнай маці можа скарыстацца толькі жанчына, для якой выношванне і нараджэнне дзіцяці па медыцынскіх паказчыках фізіялагічна немагчыма або звязана з рызыкай для яе жыцця ці (або) жыцця немаўляці. А патэнцыйная сурагатная маці павінна адпавядаць шэрагу крытэрыяў, якія дазволяць ёй нарадзіць дзіця для іншай пары.
Прававыя і арганізацыйныя асновы прымянення сурагатнага мацярынства вызначаны Законам Рэспублікі Беларусь ад 7 студзеня 2012 г. «Аб дапаможных рэпрадуктыўных тэхналогіях» (далей – Закон).
Згодна з названым законам, сурагатнай маці можа быць жанчына ад 20 да 35 гадоў, якая знаходзіцца ў шлюбе, мае дзіця і не валодае медыцынскімі супрацьпаказаннямі да сурагатнага мацярынства і на момант заключэння дагавора на сурагатнае мацярынства:
– не прызнавалася судом недзеяздольнай або абмежавана дзеяздольнай;
– не пазбаўлялася судом бацькоўскіх правоў і не абмяжоўвалася ў іх;
– не адхілялася ад абавязкаў апекуна, папячыцеля за неналежнае выкананне ўскладзеных на яе абавязкаў;
– не з'яўляецца былым усынавіцелем (удачарыцелем), калі ўсынаўленне (удачарэнне) адменена судом па яе віне;
– не асуджвалася за здзяйсненне цяжкага, асабліва цяжкага злачынства супраць чалавека;
– не падазраецца і не абвінавачваецца па крымінальнай справе.
Сурагатнае мацярынства прымяняецца на падставе дагавора сурагатнага мацярынства (далей – Дагавор), істотныя ўмовы якога акрэслены ў артыкуле 21 Закона.
Дагавор заключаецца ў пісьмовай форме і патрабуе натарыяльнага засведчання. Асобы, якія знаходзяцца ў шлюбе, заключаюць Дагавор з пісьмовай згоды сваіх сужэнцаў.
Пацыенты, у дачыненні да якіх мяркуецца прымяненне дапаможных рэпрадуктыўных тэхналогій, павінны прайсці медыцынскі агляд. Гэта патрабаванне пастанаўлення Міністэрства аховы здароўя Рэспублікі Беларусь ад 1 чэрвеня 2012 г. № 54 «Аб некаторых пытаннях прымянення дапаможных рэпрадуктыўных тэхналогій». Гэты ж дакумент зацвярджае пералік медыцынскіх паказанняў і супрацьпаказанняў да сурагатнага мацярынства.
Медыцынскія агляды пацыентаў праводзяць арганізацыі аховы здароўя, якія аказваюць медыцынскую дапамогу. Па выніках праведзенага абследавання ўрач-тэрапеўт выносіць пацыентцы адно з наступных заключэнняў:
– прымяненне дапаможных рэпрадуктыўных тэхналогій і выношванне цяжарнасці не супрацьпаказана;
– прымяненне дапаможных рэпрадуктыўных тэхналогій і выношванне цяжарнасці супрацьпаказана.
Па інфармацыі «Звязда», 28 мая 2017 г.
(фота - «Звязда»)